اسید فولیک یکی از انواع وویتامین های گروه ب می باشد ، به طور دقیق تر می توان با نام ویتامین ب 9 از این ماده یاد کرد که به طور معمول از منابع غذایی و مکمل های روزانه دریافت می شود .
بدن برای ایجاد سلول های جدید ، تولید DNA و همچنین برای رشد طبیعی و توسعه ی اندام ها از این ماده استفاده می کند و از این جهت وجود آن حائز اهمیت است .
با توجه به خواص اسید فولیک ، مصرف این ماده در دوران بارداری ، پیش از بارداری و به طور معمول برای خانم هایی که در سنین باروری قرار دارند جهت بهبود سلامت مادر و فرزند توصیه می شود .
ویتامین ب 9 یا فولیک اسید
اسید فولیک و فواید مصرف آن در بارداری :
مطالعات نشان داده مصرف فولیک اسید در دوران بارداری و پیش از آن ، از ناهنجاری های جنینی مانند نقص لوله های عصبی جلوگیری می کند .
استفاده از ایم ماده در طول دوران بارداری خطر ابتلا به بیماری های قلبی مادرزادی در نوزاد را به طور چشگیری کاهش می دهد .
بیماری های قلبی مادرزادی در نوزادان به دلیل رشد نکردن عروق خونی در دوران جنینی رخ می دهد ، که این بیماری با تاثیر بر روی دیواره ی داخلی قلب ، دریچه های قلب ، شریان ها و رگ های خونی ایجاد می شود .
برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف این ماده در دوران بارداری به ویژه در اوایل بارداری تا حد زیادی از بروز کام شکاف دار جلو گیری ی کند .
همچنین ریسک سایر ناهنجاری هایی مانند نقص دستگاه ادراری ، نقص دست و پا یا هیدروسفالی با مصرف فولیک اسید کاهش می یابد .
بهترین منابع غذایی فولیک اسید در بارداری :
فرم طبیعی ویتامین ب 9 که در بسیاری از مواد مغذی و غلات وجود دارد فولات نام دارد ، جگر گاو ، نخود فرنگی ، لوبیا ، آووکادو ، تخم مرغ و شیر سرشار از این ماده می باشد .
فولیک اسید که فرم مصنوعی ویتامین ب 9 است علاوه بر مکمل های غذایی در آرد ، پاستا ، نان ، غلات صبحانه ، برنج و برخی از دارو های خوراکی ضد بارداری نیز یافت می شود .
وجود ایم ماده در دارو های ضد بارداری به دلیل احتمال بروز بارداری ناخواسته می باشد تا در صورت بارداری میزان قابل قبولی از این ماده در بدن وجود داشته باشد ، هر چند مقادیر اضافه شده ممکن است از نواقص جنینی پیشگیری نکند .
اغلب فولیک اسید به مواد غذایی مانند برنج ، پاستا و نان اضافه می شود و منابع غذایی ارگانیک غنی از این ماده نیستند بنابراین به طور معمول افراد ی که کمتر کربوهیدرات استفاده می کنند و یا از منابع غذایی ارگانیک استفاده می کنند بیشتر نیازمند مصرف مکمل های این ماده هستند .
منابع غذایی غنی از فولات
دوز توصیه شده در بارداری :
به طور کلی توصیه می شود بانوان روزانه حداقل 400 میکرو گرم اسید فولیک در رژیم غذایی روزانه خود مصرف کنند .
این میزان برای زنان باردار که نوزادانی با نقص لوله عصبی داشته اند به 4 الی 5 میلی گرم در روز می رسد که مجددا بعد از گذشت 12 هفته از بارداری به همان میزان 400 میکرو گرم روزانه باز می گردد .
بانوان باردار که دارو های ضد صرع مانند والپیروات و یا کاربامازپین استفاده می کنند توصیه می شود حداقل از یک ماه قبل از بارداری تا انتهای 3 ماهه ی اول ، روزانه 4 تا 5 میلی گرم از این ماده مصرف کنند .
همچنین مصرف دوز های بالا از این مکمل برای افراد باردار بسیار چاق ، دیابتی ، سلیاک و یا کرون نیز توصیه شده است .
آیا احتمال مسومیت با فولیک اسید وجود دارد ؟
امکان مسمومیت با فولات که از منابع غذایی دریافت می شود به طور تقریب صفر است .
همچنین مصرف روزانه در حدود 4 میلی گرم در افراد باردار که سابقه ی تولد نوزادانی با نقص لوله های عصبی داشته اند به مدت چند ماه ، اغلب خطری ایجاد نمی کند .
با این حال مصرف خود سرانه ی مکمل های فولیک اسید توصیه نمی شود چرا که با پنهان شدن علائم کمبود ویتامین ب 12 که منجر به آسیب های عصبی می شوند خواهد انجامید .
میزان مقادیر در فرآورده های دارویی :
مکمل های فولیک اسید با توجه به محتوای فولات در فراورده های دارویی تجویز می شوند .
اغلب مولتی ویتامین های موجود حاوی 400 میکرو گرم تا یک میلی گرم فولات می باشند .
مولتی ویتامین های ویژه بارداری یا شیردهی نظیر پری نیتال معمولا حاوی 0/8 میلی گرم فولات هستند .
مولتی ویتامین های مخصوص بیماران کلیوی مانند نفروویت یا نفروتونیک عموما دارای 0/5 یا یک میلی گرم فولات می باشند .
اغلب فرآورده های آهن موجود در داروخانه ها علاوه بر آهن شامل مقادیری فولات نیز می شوند .
از چه زمانی در دورانی بارداری فولیک اسید تجویز می شود ؟
برای تمام بانوان در سنین بارداری توصیه می شود حداقل از یک ماه قبل از بارداری و ترجیحا سه ماه قبل از شروع دوران بارداری مصرف فولیک اسید را آغاز کنند .
مدت زمان مصرف در بارداری :
مهمترین زمان استفاده از مکمل های فولیک اسید در دوران بارداری جهت حفظ سلامت جنین 12 هفته ی نخست است . مصرف این ماده بعد از 12 هفته با تایید پزشک مانعی ندارد .
تجویز این مکمل برای مادر و نوزاد خطری به همراه دارد ؟
تجویز فولیک اسید شانس دوقلوزایی را افزایش می دهد که این مسئله خطات و ریسک خود را خواهد داشت .
برخی مطالعات نشان می دهد مصرف فولیک اسید در دوران بارداری شانس سرطان سینه را به میزان کم افزایش می دهد .
ابتلای نوزاد به اتوپی و بیماری های تنفسی در مواجه با فولیک اسید نیز گزارش شده . همچنین عوارض نورولوژیکی در نوزاد به جز نقص سیستم ایمنی با مصرف دوز های بالای فولیک اسید مشاهده شده است .
مصرف فولیک اسید در بارداری
شکم بند بارداری در بی تو بی کالا