شاید با شنیدن نام زنبور ابتدا حواسمان معطوف به نیش دردناک آن شود .
اما قابل انکار نیست که یکی از خوشمزه ترین شیرینی های طبیعی دنیا محصول همین زنبور عسل می باشد.
عسل، این ماده شیرین و چسبناک حاصل کیلومترها پرواز زنبورهای عسل و هزاران بار نشستن آنها بر روی گل ها می باشد.
زنبور ها با نشستن بر روی گل ها شهد آنها را در شکم خود ذخیره می کنند و به کندو می برند.
در شکم زنبور شهد تحت تاثیر آنزیم ها قرار میگیرد. سپس مجدد به دهان زنبور برمیگردد.
زنبور آن را به دهان زنبور دیگری منتقل می کند و این فرایند بارها تکرار می شود.
در نهایت پس از بارها واکنش آنزیم ها، محصول بدست آمده عسل خواهد بود.
عسل، ماده ای خوشمزه و مغذی
عسل تا مدت نامحدودی می تواند در کندو بصورت سالم باقی بماند. زنبورهای عسل خود از عسل تولید شده تغذیه می کنند.
زنبورها با نشستن بر روی گل ها در مناطق مختلف، عسل های کوهستانی، جنگلی و … تولید می کنند.
اگر گل ها همه از یک نوع باشند یا درصد بیشتری از شهد جمع آوری شده شهد یک نوع گل باشد، عسل بدست آمده را عسل یک گیاه می گویند.
اگر گل های مورد استفاده از چند نوع گیاه باشد، به محصول بدست آمده عسل چند گیاه گفته می شود.
خواص عسل آویشن
خواص عسل طبیعی
- شیرین کننده طبیعی:
عسل طبیعی می تواند جایگزین بسیار خوبی برای :
- شکر
- قند
- شیرین کننده های مصنوعی باشد.
استفاده از این ماده در کیک ها، شیرینی ها و غذاهای مختلف در کنار دلپذیرتر کردن طعم آن، می تواند ارزش غذایی و سلامتی غذا و خوراکی ها را افزایش دهد.
این نکته برای بیماران دیابتی و افراد مبتلا به قند خون بالا حائز اهمیت است.
- آنتی اکسیدان:
این شیرین کننده طبیعی، سرشار از آنتی اکسیدان ها می باشد. به همین دلیل مصرف آن مانند سایر آنتی اکسیدان ها برای :
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- جلوگیری از پیری زودرس
- کاهش ریسک ابتلا به بیماری های مزمن
- بیماری های متابولیک بسیار مفید می باشد.
- انرژی زایی:
در کودکان و ورزشکاران که نیاز به منابع غذایی پرانرژی دارند، عسل از جایگاه خوبی برخوردار می باشد. مصرف به اندازه این ماده غذایی خوش طعم، انرژی مورد نیاز بدن را تامین رده و مواد مغذی بسیاری وارد بدن می نماید.
البته کودکان زیر دو سال نباید عسل مصرف نمایند. زیرا عسل دارای نوعی باکتری به نام کلسترویدیوم بوتولینوم است. این باکتری می تواند در روده رشد یافته و مسمومیت خطرناک بوتولیسم را ایجاد نماید.
در افراد بزرگسال، میکروارگانیسم های داخل سیستم گوارش از رشد این باکتری ها جلوگیری می کنند. اما در کودکان این انتی باکتریال ها هنوز به اندازه کافی رشد نکرده اند.
- ترمیم زخم ها:
در بسیاری از بیمارستان ها، از عسل طبیعی به عنوان دارو استفاده می شو. البته در مراکز درمانی، ابتدا از سالم و استرلیزه بودن عسل مطمئن می شوند.
تحقیقات بسیاری در ارتباط با تاثیر عسل در ترمیم زخم های خصوصا زخم های پوستی صورت گرفته است. خاصیت ضدقارچی و ضدالتهابی این شیرین کننده طبیعی، موجب بهبودی زخم می شود. عسل طبیعی در ترکیبات بسیاری از ماسک های صورت وجود دارد.
عسل شبدر قرمز
انواع عسل
عسل های طبیعی با توجه به اینکه از شهد چه گل یا گل هایی تهیه شده باشند، انواع مختلفی دارند. هر کدام از آنها خواص متفاوتی دارد که باعث می شود کاربردهای تغذیه ای و درمانی گوناگونی داشته باشند.
دسته بندی های مختلفی برای این محصول وجود دارد. اگر زنبور تنها از شهد یک نوع گیاه استفاده کند عسل یک گیاه و اگر شهد گل های مختلف را استفاده کند، عسل چند گیاه می گویند.
عسل طبیعی یک گیاه
موارد زیر از شناخته شده ترین عسل های یک گیاه میباشند.
- عسل آویشن:
گیاه آویشن از خانواده نعناع بوده و دارای طبع گرم و رایحه تند می باشد. بیشتر خواص گیاه آویشن در عسل طبیعی آن نیز یافت می شود.
البته با توجه به تفاوت در رنگ و بوی گیاه آویشن در مناطق مختلف، عسل آویشن بدست آمده نیز در تمام مناطق کاملا مانند هم نمی باشد.
بطور کل، عسل آویشن دارای :
- رنگ زرد کهربایی
- رایحه تند
- شیرینی متوسط می باشد.
همانطور که از گیاه آویشن برای درمان سرفه، مسمومیت غذایی و عفونت های معده استفاده می شود . عسل طبیعی بدست آمده از این گیاه نیز همان خواص را دارد.
علاوه بر آن، خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی آن در ترمیم و پاکسازی پوست بسیار سودمند می باشد.
- عسل شبدر:
این محصول در مناطق معتدل که شبدر رشد می کند، بدست می آید. رنگ، رایحه و طعم شیرین ملایمی دارد.
خاصیت درمانی در :
- بیماری های کبدی
- کنترل کلسترول بد خون (HDL)
- جلوگیری از آترواسکلروز از فواید مصرف این نوع عسل می باشد.
عسل تهیه شده از شبدر قرمز خاصیت غذایی و آنتی اکسیدانی بیشتری نسبت به نوع دیگر آن دارد.
خاصیت عسل یونجه
- عسل یونجه:
عسل یونجه مانند گیاه یونجه دارای :
- ویتامین های A، C، E و K
- خاصیت ضدالتهابی
- ترمیم کنندگی را می باشد .
علاوه بر آن به دلیل برخورداری از ویتامین E در تقویت مغز و اعصاب و بهبود حافظه نیز مفید می باشد. طعم این عسل طبیعی نیز ملایم است.
به همین جهت در آشپزی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
- عسل کلپوره (مریم نخودی):
شاید اسم این نوع را کمتر شنیده باشید. این نوع بیشتر در مناطق خشک بدست می آید.
رنگ آن زرد تقریبا تیره می باشد. این محصول برای تقویت دستگاه گوارش بسیار سودمند می باشد. ضد نفخ بوده و در درمان اسهال نیز مفید می باشد.
عسل طبیعی چند گیاه
- عسل بهاره:
شناخته شده ترین نوع عسل چند گیاه می باشد. در فصل بهار و با رویش گل های متنوع در مناطق گوناگون، رنبورهای عسل از شهد انواع آن ها برای تهیه عسل استفاده می کنند.
البته با توجه به تنوع شکوفه های هر منطقه، عطر و طعم و همچنین رایحه آن ها متفاوت خواهد بود.
تنوع در گیاهان مورد استفاده، موجب می شود تا محصول هر منطقه ویژگی های منحصربفردی را دارا باشد.
عسل گیاهی پنبه و آفتابگردان
- عسل پنبه و آفتابگردان:
از شهد هر دو این گیاهان در تهیه این نوع عسل طبیعی استفاده می شود. گل های آفتابگردان منابع غنی ویتامین E و آنتی اکسیدان ها می باشند. از این رو این محصول موجب تقویت سیستم عصبی و تقویت سلامت عمومی بدن می شود.
نکته پایانی
با تمام خواص ذکر شده برای این خوراکی دلچسب، نباید در مصرف آن زیاده روی کرد. هر قاشق غذا خوری عسل طبیعی دارای 65 کیلو کالری انرژی می باشد.
علاوه بر انرژی زیاد، هر قاشق چایخوری آن محتوی 4 گرم فروکتوز می باشد. در صورت مصرف زیاد از حد، این میزان فروکتوز بالا به مرور زمان موجب مقاومت به انسولین و افزایش قند خون می شود.
پس همواره در حد اعتدال از این ماده مغذی استفاده کنید.
برای آگاهی از محصولات سلامت محور بر پایه عسل کلیک کنید.