جمعیت سالمندی در ایران نشان می دهد که “جنگ خاموش” علیه کشور مان در حال انجام است که اگر برای این واقعه چاره ای اندیشیده نشود، تبعات جبران ناپذیر و هولناکی به بار می آورد. و کشورمان ایران به یکی از پیرترین کشور های دنیا تبدیل می شود.
اگزر به همین روال جمعیت ایران پیش برود طی 30 سال آینده جز پیر ترین کشور های دنیا به حساب می آید.
دلیل روند افزایش جمعیت سالمندی در ایران:
این اتفاق در حال وقوع به دلیل کاهش شدید ازدواج و همچنین کاهش نرخ بارداری و تولد فرزند در ایران است .
جمعیت ایران واقعا پیر می شود؟
به گزارش یکی از معتبرترین خبرگزاری ها طی دو تا سه نسل آینده جمعیت ایران پیر و پیرتر می شود. و تعداد سالمندان زیاد تر می شود. زندگی سالمندان باید هم از نظر اجتماعی و هم از نظر اقتصادی مورد حمایت قرار بگیرد.
جمعیت چیست؟
به توده ای از مردم که در یک سرزمین خاص و در یک واحد حکومتی مشخص زندگی می کنند گفته می شود.
چرا افزایش و کاهش جمعیت برای همه ی کشور ها مهم است؟
جمعیت تاثیر بسزایی در اقتصاد و امنیت و پیشرفت علمی و بقای نسل و نژاد دارد به طوری که در حال حاضر یک موضوع محوری و بحث برانگیز در جوامع مختلف به حساب می آید.
عوامل تاثیر گذار بر کاهش جمعیت:
مشکل تامین معیشت خانواده ها و گرایش آنان به تک فرزندی
اقتصاد حرف اول را در کاهش تولد فرزند می زند و خانواده ترس از فرزند آوردن دارند زیرا یا امکانات خوب و شرایط مناسب برای تربیت یک فرزند را یا ندارند و یا نمی تواند تهیه کنند. همین امر باعث شده که خانواده ها به سوی تک فرزند و یا حتی نداشتن فرزند گام بردارند.
راهکار :
دولت و یا قانون گذار باید به خانواده ها تسهیلاتی که کم کننده و مفید باشد بدهد که متاسفانه در ایران تنها در راه فرهنگ و تبلیغات باروری و فرزند آوری که عملا تاثیری بر مشکلات اقتصادی ندارد و دردی را دوا نمی کند. تمرکز کرده اند.
زیرا افراد باید پشتوانه تامین فرزند و مشوق و اطمینان خاطر داشته باشند که فرزندانشان در یک محیط سالم فرهنگی رشد می کند.
رشد شهرنشینی و تاثیر آن بر کاهش نولد:
شهر نشینی از عوامل کاهش تولد فرزند در ایران است کشور ما به به سمت جامعه شهری پیشرفته حرکت می کند که تولید فرزند در شهر ها کم و در حوامع روستایی بیشتر دیده می شود.
همچنین مهاجرت های بالا از روستا به شهر باعث جمعیت شهر ها شده و یکی از ملزومات شهر نشینی هم کاهش تولید فرزند است.
اما در روستا ها توسعه یافتگی زیر ساخت های تولید فرزند به شدت شهر نشین ها نیست و نگرانی ها هم کم تر است پس تولد فرزند بیشتر است.
مشوق های مادام العمر ترغیب کننده خانواده ها برای فرزندآوری:
در ایران مشوق هایی که برای فرزند آوری انجام می شود مناسب نیست حتی وام ازدواج و کارهایی از این قبیل هم تاثیرگذار نبوده است.
راهکار: باید به سمت مشوق های مادام العمر که قابلیت خرید و فروش و تبدیل به سایر موارد نداشته باشد حرکت کنیم.
کشورهای دیگر به سمت این مشوق های مادام العمر حرکت کرده اند مثلا بلزیک به تعداد هر فرزند از مالیات فرد کم می کند و اگر 4 فرزند داشته باشند مالیات توسط دولت پرداخت می شود. این عمل نه موقتی است و نه خرید و فروش می شود.
اگر به جای وام مشوق هایی مانند پرداخت مالیات و بیمه و کمک هزینه اولاد و… برویم موثر است
در ایران حق اولاد که روی فیش حقوقی قرار دارد شبیه به شوخی است و به دلیل پایین بودن مبالغ بیشتر شبیه به توهین است تا مشوق
رشد جمعیت با شعار و کار تبلیغاتی اتفاق نمی افتد:
وقتی نتوانیم معیشت فرزند را تامین کنیم کار فرهنگی و تبلیغات و سریال سازی فقط خانواده ها را با تصویر مثبت در جامعه مطرح کرد ولی تاثیری در افزایش فرزند آوری ندارد.
در کشور اروپایی علاوه بر حذف مالیات حتی اگر سرپرست خانواده دچار بیکاری شود به فرزندان حقوق می دهند و یادر صورت بی خانمانی دولت برایشان مسکن تهیه می کند.
در ایران سرانه ی آموزشی رایگان و مناسبی برای آموزش بهداشت و پرورش وجود ندارد و سرانه ی اشتغال برای آینده ی فرزندان اصلا وجود ندارد پس برای داشتن فرزد تعلل می کنند.
زیر ساخت اموزشی و شغلی برای رشد جمعیت فراهم نشده است:
تهران و بسیاری از شهرای بزرگ ایران هنوز مدارس سه شیفته وجود دارد. و یا بازدهی مدارس دو شیفته مناسب نیست . تا زمانی که مشکلات حل نشده وجود دارد و سیاست گذاری درست انجام نشود با این مشکل مواجه هستیم.
عوامل موثر بر رشد جمعیت:
به خاطر بهبود وضع پزشکی و بهداشتی جمعیت ممکن است افزایش پیدا کند زیرا باعث افزایش امید به زندگی می شود.
منزلت اجتماعی و نرخ باروری:
منزلت اجتماعی فرد و نرخ باروری رابطه ی مستقیمی دارد افرادی که به طبقه پایین تری وابسته اند از افراد طبقه متوسط و بالاتر فرزند بیشتری دارند زیرا ریشه ی روستایی دارند و سطح تحصیلات بالایی ندارند نرخ تولید بچه بالاست در صورتی که در شهر نشینی و طبقات بالا و تحصیل کردگان کم تر است.
تکنولوژی ، اقتصاد و رویکردها:
از عوامل موثر بر افزایش جمعیت است. تکنولوژی منابع غذایی را افزایش می دهد و مراقبت پزشکی را بالا می برد و سطح زندگی را کلا ارتقا می دهد.
در یک جامعه ی شهری فرزند آوری مشکلات اقتصادی به بار می آورد در صورتی که در جوامع روستایی فرزندان بیشتر مایه ی کمک اقتصادی است زیرا شغل بیشتر آن ها کشاورزی و دام پروری است و فرزندان می تواند کمک کنند به خانواده.
پیامد های رشد سریع جمعیت:
رشد جمعیت مسائل اجتماعی و بوم شناختی حادی را به وجود می آورد مانند بیکاری زیاد و کاهش مواد غذایی و منابع طبیعی حیاتی دیگر و کمبود مسکن و….
رشد محدود جمعیت:
برای کنترل جمعیت کشور باید نرخ جمعیت را به صفر رساند. برای این منظور هر خانواده باید به اندازه ی 1.2 تولید مثل کند که برای تداوم نسل کافی است.
موثرترین راه تنظیم خانواده این است که والدین خودشان تشخیص دهند که فرزندان کم تر برای آنها بهتر است . تنظیم اجباری خانواده در بیشتر کشورهای توسعه نیافته ناموفق بوده است.