با این که بیماری کرونا شیوع گسترده‌ای در سراسر جهان داشته است، اما هنوز واکسن موثری برای آن ساخته نشده و این بیماری همچنان در حال گرفتن قربانی در تمام دنیا است. با وجود این که روش درمانی خاصی برای بیماری کووید ۱۹ یافت نشده است، اما محققین در تلاشند با یافتن راهکارهایی مناسب، از آمار مرگ و میر در اثر این بیماری کم کنند. پلاسما درمانی بیماران کرونایی یکی از روش‌هایی می باشد که در بهبود افراد بستری شده تاثیرزیادی داشته است. در این روش پلاسمای افرادی که به کووید ۱۹ مبتلا شده و بهبود یافته اند، برای درمان بیماران کرونایی مورد استفاده قرار می گیرد. در تقویت سیستم ایمنی فرد مبتلا این روش نقش بسزایی داشته و می‌تواند به بهبود او کمک کند.
پلاسما درمانی چیست؟
معمولا در بیماران بهبود یافته از یک بیماری، آنتی بادی یا پادتن‌هایی دائمی ایجاد می‌شود. برای تبدیل این مایع به یک دارو، پلاسمای برداشت شده مورد آزمایش قرار می‌گیرد. آنتی بادی‌های محافظ تصفیه و داروی نهایی به بدن بیمار تزریق می شود. پلاسما درمانی در قرن گذشته برای معالجه بیماری‌های عفونی بسیار موفقیت آمیز بوده است. اما باز سازمان جهانی بهداشت باید این روش را مورد بررسی قرار دهد زیرا استاندارد سازی این روش درمانی بسیار دشوارمی باشد. با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، حتما پلاسما درمانی بیماران کرونایی به گوشتان خورده است.
پلاسمای خون مایع زرد رنگی است که حدود 55 درصد از خون انسان را تشکیل می دهد. این مایع حاوی سلول‌های خونی، پروتئین‌ها و آنتی‌بادی‌هایی است که بدن فرد را در برابر ویروس‌ها و بیماری‌ها محافظت می کند. فرد مبتلا به بیماری کووید ۱۹ که به طور کامل بهبود یافته باشد، می‌تواند با اهدای پلاسمای خود به بیماران درگیر با این عفونت کمک کند. بدن این افراد قبلا با این عفونت مبارزه کرده و پلاسمای آن‌ها حاوی آنتی بادی ویروس کرونا است. بنابراین از این پلاسما می‌توان برای مقابله با بیماری کووید ۱۹ استفاده کرد. تاکنون این روش در بهبود تعداد زیادی از افراد مبتلا به بیماری کرونا موثر بوده است.
مزیت و عوارض
پلاسما درمانی یک روش شناخته شده در پزشکی است. برای اولین بار از این روش در زمان آنفلوانزا اسپانیایی استفاده کردند. پلاسما درمانی برای برخی از بیماری‌ها مانند اچ آی وی، بیماری آنفلوآنزا، ویروس ابولا، حتی در یک مقطعی برای سارس استفاده شد. پلاسما تراپی یک روش درمانی است که برای بسیاری از بیماری ها از جمله کووید ۱۹ استفاده می شود. البته هنوز درمان قطعی برای بیماری کرونا وجود ندارد. درحال حاضر تمام درمان‌هایی که وجود دارد با یک درجاتی از اثربخشی می‌توانند کنار هم قرار بگیرند.
مهم ترین الگو درمانی، یک درمان جامع و همه جانبه است. بیماری کووید ۱۹ می‌تواند تمام بدن فرد را درگیر کند، بنابراین از یک روش درمانی کامل باید برای مقابله با آن استفاده کرد. در بخشی از درمان بیماری کرونا می توان از پلاسما درمانی استفاده کرد. در حال حاضر پلاسما درمانی به دلیل اثربخشی زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.عوارض در این روش درمانی نسبت به آثار مطلوبش بسیار اندک است. البته استفاده از این روش باید با اجازه پزشک باشد و باید در کنار این روش از درمان دارویی هم استفاده شود.
پلاسما درمانی روشی ایمن
در واقع پلاسما جزیی از خون بوده که می تواند در شرایط خاص موجب بهبودی بسیاری از بیماران شود. روش پلاسما درمانی از گذشته بوده و راه حل مناسبی در درمان کرونا است. اما باید توجه شود که اگر تمام تست‌ها و مراحل به خوبی طی نشود این اقدام می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. در صورتی که تمام آزمایش های لازم روی پلاسمای خون افراد انجام شود این روش ایمن و راه مناسب برای درمان کروناست.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که پلاسما محصولی مناسب است واستفاده از آن عارضه ای ندارد. مشاهده ی عوارض تب و لرز در فرد حتما به دلیل وجود گلبول‌های سفید است که درون واحد های خونی وجود دارد. البته ممکن است گاهی تزریق پلاسما موجب کهیر زدن فرد شود، زیرا پروتئین خارجی وارد بدن شده و این کهیرها با کمی دارو رفع می شوند.
بهترین زمان پلاسما درمانی
بهتراست پلاسما درمانی در پروتکل درمانی کووید ۱۹ اضافه شود. بیماران مبتلا به کووید ۱۹ باید در اولین فرصت حتی در اورژانس از پلاسما استفاده کنند. پلاسما درمانی طول دوران بستری شدن بیماران بدحال و شدید را کاهش می دهد و میزان مرگ و میر در آن‌ها را کمتر می کند. همچنین در بیماران متوسط انتظار می رود که با مصرف پلاسما بیماران بهبود یافته و وضعیت آن‌ها کمتر به سمت شدید شدن برود. پلاسمای کووید ۱۹ دارای آنتی بادی یا پادتن است.
پادتن بیماران بهبود یافته می‌تواند برای ویروسی که وارد بدن بیماران جدید شده، خاصیت کشندگی داشته باشد. پلاسمای کووید ۱۹ زمانی که ویروس در بدن فعال شده و هنوز واکنش‌های التهابی در بدن بیمار فعال نشده، بیشترین تاثیر را دارد. بیماران بهبود یافته باید دو هفته پس از بهبودی کامل علائم بالینی اقدام به اهدای پلاسمای خون خود کنند. پلاسما درمانی بیماران کرونایی یکی از روش‌های موثری بوده که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است.
این روش هنوز به عنوان یک درمان برای بیماران مبتلا به کرونا توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید نشده است. اما برخی بررسی‌ها نشان داده که این روش در بهبود بیماران کرونایی موثر بوده است. در ایران این روش در حال اجرا است، در کشور مراکز مختلفی در حال دریافت پلاسماهای اهدایی از افرادی هستند که قبلا به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده‌اند. داوطلبین اهدای پلاسما با مراجعه به مراکز معتبر، درابتدا مورد معاینه وآزمایشات اولیه قرار می گیرند. در صورتی که واجد شرایط اهدا باشند می‌توانند پلاسمای خود را اهدا کنند.