فلوکستین داروی ضد افسردگی است که جز مهارکننده های سروتین است. این دارو برای درمان افسردگی ، درمان اختلال وسواس فکری و پرخوری عصبی استفاده می کنند.
از پرکاربردترین داروهای قرن اخیر در جهان کپسول فلوکستین یا پروزاک است.
فلوکستین چیست؟
دارویی نام آشنا، پرطرفدار، کم عارضه از داروهای ضد افسردگی، که هدف استفاده از آن بر طرف کردن علائم افسردگی، عدم انگیزه، افکار خطرناک،خلق پایین،اختلال خواب و کاهش اشتها و باز گرداندن فرد به عملکرد طبیعی گذشته است.
قرص فلوکستین چیست؟
دارویی تجویزی به صورت کپسول آهسته رهش ( کپسول هایی که به آهستگی در بدن آزاد می شوند) قرص و محلول فروحته می شود که همگی خوراکی خستند و با اسامی تجاری پروزاک و پروزاک ویکلی نیز معروف است و در قالب داروی ژنریک در دسترس است. که ارزان تر از نمونه های ذکر شده است.
داروهای ترکیبی فلوکستین:
گاهی کپسول خوراکی به عنوان بخشی از درمان در نظر گرفته می شود یعنی برای درمان لازم است با داروهای دیگر مصرف شود. برای درمان افسردگی مرتبط با اختلال دوقطبی نوع 1 و افسردگی مقاوم به درمان، فلوکستین باید به همراه با اولانزاپین مصرف شود.
افسردگی ماژور:
در اختلال افسردگی ماژور اپیزود افسردگی به افت خلقی و سایر علائمی گفته می شود که هر بار چند هفته تا چند ماه طول می کشد.
موارد مصرف فلوکستین:
کپسول خوراکی فلوکستین در موارد زیر مصرف می شود.
- افسردگی: شامل افسردگی ماژور:
- اختلال وسواس فکری و عملی ocd : که باعث ایجاد افکار آزاردهنده ی همیشگی و وسواس و اجبار و احساس نیاز به اینکه یک کار را چند بار انجام دهیم.
- بولیمیا نرووزا: نوعی اختلال خورد و خوراک که موجب اختلال پرخوری و رفتارهای افراطی برای جلوگیری از افزایش وزن می شود.(پاک سازی با تحریک استفراغ، روزه گرفتن و ورزش خیلی زیاد )
- حملات پانیک: این عارضه عبارت است از بروز حملات ترس و نگرانی شدید حتی وقتی هیچ تهدیدی وجود ندارد.
عملکرد فلوکستین:
نورون سلول های مغزی، پیام ها را در غالب ماده شیمیایی در فضای سلول ها آزاد می کند. این عملکرد باعث تحریک نورون ها و انتقال پیام عصبی می شود که باعث کنترل عملکرد مغز می شود.
سروتین:
از تحریک نورون ها، توسط پمپ هایی به سلول های عصبی بازگردانده می شود.
داروهای مهار کننده ی اختصاصی این پمپ ها ( فلوکستین) که سروتین را جمع می کنند با مهار بازجذب سروتین به سلول ها،باعث باقی ماندن سروتین در سلول های مغز و تحریک بیشتر سلول عصبی می شود.
در افسردگی و بیماری های نظیر آن سروتین را در مغز کاهش می دهند که باعث تعادل عوامل شیمیایی مغز و برطرف شدن علائم بیماری می شود.
عوارض فلوکستین:
این دارو همانند داروهای دیگر ضد افسردگی مثل سیتالوپرام و سرترالین و یا پاروکستین عوارض گذرا و طولانی مدت مانند:
عوارض گذرا:
خمیازه در طول روز،تهوع و سرگیجه،سردرد و بی اشتهایی و درد معده. اضطراب و عصبانیت، ضعف، اسهال، خشکی دهان، سوهاضمه، آنفولانزا، اختمال نعوظ، بی خوابی، گلودرد، آبریزش بینی، تعریق و گر گرفتگی، لرزش( حرکت ریتمیک که کنترل نمی شوند)
عوارض طولانی مدت:
کاهش میل جنسی، عدم ارگاسم در زنان، تاثیر روی کبد که باعث متابولیز می شود که باعث افزایش سطح برخی از داروها در کبد می شود. بثورات پوستی، رویاهای عجیب و غریب
عوارض شایع:
گاهی عوارض وخیم تری دارد که نیاز به مراقبت های ویژه دارد که عبارتند از:
- سندرم سروتونین که علائمی چون:
پریشانی حال: حس تحریک و بی قراری
توهم : دیدن و شنیدن چیزهای غیر واقعی
اختلال هماهنگی، تپش قلب، بیش فعالی رفلکس ها یا همان عکس العمل غیر ارادی،
- خونریزی های غیرطبیعی: فرد به طور غیر طبیعی دچار کبودی و خون ریزی می شود.
- شیدایی که دارای علائمی چون:
بی خوابی شدید، تشدید انرزی، افکار سریع، بی پروازی در رفتار، بروز غیر معمول ایده های خاص و قابل توجه، حس شادی و تحریک پذیری بیش ازحد، حرف زدن بیشتر یا سریع تر از حد طبیعی
- تشنج
- کاهش نمک خون با علائمی چون:
سردرد، ضعف، گیجی، عدم تمرکز، اختلالت حافظه، حس تزلزل
جهت خرید محصولات بیورر آلمان مانند نمایشگر ضربان قلب بیورر کلیل کنید.
درمان فلوکستین:
- اختلالات افسردگی اساسی
- اختلالات افسردگی پس از زایمان
- اختلالات افسردگی فصلی و پیش از قاعدگی
- درمان اختلال های وسواس فکری و عملی
- اختلال اضطراب جدایی کودکان
- اختلال افسردگی درکودکان
- اختلال استرس و اضطراب و پرخوری عصبی
- اختلال فوبیا
نحوه مصرف فلوکستین:
- به صورت کپسول های 10 و 20 میلی گرم برای بزرگسالان، شربت برای کودکان در درمان افسردگی و وسواس در داروحانه ها موجود است.
- فلوکستین روی معده اثر دارد پس بهتر است برای جلوگیری از تهوع و استفراغ بعد از غذا خورده شود.
- همچنین به علت اثر بی خوابی و جلوگیری از کابوس در بیماران افسرده بهتر است طی روز و مخصوصا بعد از صبحانه مصرف شود.
آیا فلوکستین در کاهش وزن موثر است؟
این دارو تنها برای درمان چاقی ناشی از پرخوری های عصبی کاربرد دارد پس نباید به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک از آن استفاده کرد.
هشدارهای فلوکستین:
در موارد این دارو با احتیاط زیاد مصرف شود.
- بیماری قلبی
- صرع( در صورت بروز حملات صرعی، مصرف دارو قطع شود)
- درمان همزمان با الکتروشوک،سابقه مانیا، نارسایی کبدی و کلیوی
داروهای هم گروه :
- سیتالوپرام
- اس سیتالوپرام
- فلووکسامین
- پاروکستین
- سرترالین
بیش مصرفی:
مصرف بیش از حد این دارو در بدن بسیار خطرناک و منجر به اوردز با علائمی چون تپش قلب، پریشان حالی، لرزش، سرگیجه، استفراغ می شود.
هشدارها:
قرص فلوکستین دارای هشدار جعیه سیاه است که جدی ترین هشدار از سوی سازمان غذا و دارو محسوب می شود. این هشدار به پزشک و بیمار اطلاع می دهد که داروی مذکور عوارض خطرناکی مانند افکار خودکشی گرایانه می شود.
هشدار آلرژی:
- کهیر
- مشکل تنفسی
- ورم گلو زبان
اگر دچار همچین علائمی هستید به نزدیک ترین اورژانس مراجعه کنید و از مصرف آن خودداری کنید.
نکاتی پیرامون نحوه ی نگهداری دارو:
- در دمای اتاق بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگهداری شود.
- دور از نور نگه داری شود.
- از نگهداری دارو در جاهای خیس و مرطوب اجتناب کنید.
جایگزین:
برای این دارو جایگزین های دیگری وجود دارد که بسته یه تجویز پزشک و شدت بیماری می تواند متفاوت باشد.
اثر گذاری دارو:
اگر دارو در حال اثر گذازی باشد باید علائمتان کم کم بهبود پیدا کند برای این بهبودی 1 تا چهار هفته نیاز است دارو را مصرف کنید تا نتایج بهبودی را ببینید.
سلب مسئولیت:
این اطلاعات به هیچ وجه نباید جایگزین مراجعه به پزشک شود پس از مصرف خود سرانه ی دارو و بدون تجویز پزشک حودداری کنید.