کبد چرب یکی از شایع ترین بیماری های مربوط به کبد است که طبق آمار به دست آمده از هر 400 میلیون انسان چاق در جهان 80% آنها به این بیماری مبتلا هستند.و از طریق آزمایش های عملکرد کبد و سونوگرافی میتوان به این بیماری پی برد.
در اصل عامل اصلی این بیماری چاقی است،زمانیکه فرد بیش از حد چاق باشد چربی اضافه در بخش هایی از بدن به خصوص کبد انباشه می شود و باعث التهاب آن می شود.اگر این بیماری سریع شناخته نشود خطرناک است و گاهی منجر به مرگ بیمار نیز می شود.
از دیگر عوامل موثر در این بیماری میتوان به سوءتغذیه،دیابت و افزایش وزن اشاره کرد.
انواع دسته بندی :
بیماری کبد چرب به 4 گرید تقسیم می شود.
گرید 1 :گرید 1 ساده ترین نوع این بیماری است و دلیل آن خوردن غذاهای ناسالم است که البته با فعالیت های روزانه و تغذیه سالم رفع می شود.
گرید 2 :در این گرید وضعیت بیمار کمی پیچیده می شود که با ز هم با رعایت رژیم اما کمی سخت تر بیماری حل می شود اما بهتر است زیر نظر متخصص باشد.
گرید 3 :این گرید که فیبروز کبدی نیز نامیده می شود را می توان به عنوان جدی ترین حالت این عارضه نام برد زیرا در این گرید نقاط بیشتری از بدن انسان درگیر بیماری هستند مانند دیواره کبد و بافت آن و دیافراگم.
گرید 4 :گرید 4 یا سیروز کبدی که به معنای نارسایی است زمانی اتفاق می افتد که متابولیسم و خون رسایی به درستی صورت نگیرد که در این حالت بیمار مجبور به پیوند کبد می شود.
علائم بیماری کبد چرب:
اگر خودتان و یا فردی در اطرافتان از علائمی مانند درد در مرکز یا سمت راست شکم،خستگی،ضعف،بیحالی،خشکی دهان و لبها و بزرگ شدن شکم رنج میبرد ممکن است به بیماری کبد چرب مبتلا باشید و بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سندرم متابولیک چیست؟
سندرم متابولیک حالتی خطرناک برای فردی است که از علائم زیر حداقل 3 علامت داشته باشد.
- چاقی
- فشار خون بالا
- دیابت
- سطح غیرطبیعی کلسترول
- سطح بالای تری گلیسرید
- افراد دچار این سندرم ممکن است به بیماری زیر نیز دچار شوند:
- احتمال ابتلا به دیابت نوع 2
- سکته مغزی
- بیماری عروق محیطی
- بیماری قلبی کرونری
کبد چرب الکلی یا ALD :
معمولا افرادی که دائما الکل مصرف می کنند دچار کبدچرب الکلی می شوند.این بیماری طی دراز مدت میتواند مشکلات جدی را برای فرد رقم بزند که برخی از این مشکلات عبارتند از :
تورم کبدی:این بیماری در حالت کلی مشکل یا علامت خاصی ایجاد نمی کند اما در برخی افراد احساس درد در قسمت راست بالای شکم دیده می شود.
هپاتیت الکلی:این عارضه دارای علائمی مانند تورم در کبد،درد شکم،زرد شدن پوست،تهوع،تب و … است.
سیروز الکلی: این بیماری خطرناک است و از زیاد شدن زخم در بافت کبد به وجود می آید و میتواند دارای عوارضی کشنده نیز باشد.از علائم این بیماری میتوان به خونریزی داخلی،فشار خون بالا در کبد،بزرگ شدن طحال ،نارسایی کبدی و … اشاره کرد.
عوامل پیشگیری :
برای پیشگیری راه های زیادی وجود دارد برای مثال انجام ورزش های سبک روزانه مانند پیاده روی،دوچرخه سواری ،شنا و …،کاهش وزن و رعایت در وعده های غذایی عوامل کمک کننده ای هستند.
رژیم و برنامه غذایی مناسب:
برای فردی که از بیماری کبد چرب رنج میبرد رعایت رژیم غذایی از واجبات است که دراین مقاله به یکسری از این راه ها اشاره میکنیم.
- انجام فعالیت های فیزیکی
- تغییر سبک غذایی و رعایت رژیم غذایی
- افزایش مصرف امگا 3
- افزایش مصرف فیبر
- کاهش مصرف قند و فروکتوز
- کاهش مصرف چربی
کاهش مصرف قند و فروکتوز:
فروکتوز به قند موجود در میوه ها می گویند که در 2 فرم طبیعی و صنعتی موجود است.نام فرم صنعتی شربت ذرت است که در بسیاری از محصولات غذایی شیرین مانند آبمیوه های صنعتی،شیرینی ها،نوشیدنی های گازدار و آبنبات ها وجود دارد.
مصرف قند و فروکتوز با افزایش این بیماری رابطه مستقیم دارد. و شربت ذرت به دلیل اینکه فاقد آنتی اکسیدان است خطر ابتلا به چاقی و کبد چرب را نسبت به میوه های طبیعی و تازه بیشتر افزایش می دهد.سعی نکنید برای کاهش مصرف چربی ،مصرف قند ها را افزایش دهید.برای کاهش مصرف قند مصرف غذاها در شکل طبیعی خود بهترین گزینه است.
تغییر سبک غذایی و رعایت رژیم غذایی:
مصرف سبزیجات و میوه به علت داشتن ویتامین و آنتی اکسیدان بسیار موثرهستند و سعی کنید از میوه هایی مانند پرتقال،سیب،گریب فروت،توت فرنگی،نارنگی ،شاتوت،گلابی و … و سبزیجات هایی مانند سیر،پیاز و کلم در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
افزایش مصرف امگا 3:
غذاهای حاوی امگا 3 دارای چربی امگا 3 هستند که خاصیت ضد التهابی آنها بسیار به کاهش بیماری کبد چرب کمک می کند.
برای مصرف امگا 3 موادی مانند روغن زیتون و روغن بذر کتان ، آووکادو ، دانه هایی از قبیل چیا یا آفتابگردان ، آجیل هایی مانند بادام زمینی، بادام هندی و ماهی مانند سالمون و ماهی قزل آلا پیشنهاد میشود.
افزایش مصرف فیبر:
مصرف مواد دارای فیبر برای بدن هر انسانی ضروری است و برای بیماران کبد چرب هم حائز اهمیت است زیرا که این ماده در برابر آنزیم های روده مقاوم بوده و هضم نمی شود و در روده آبی زیادی را جذب می کند در نتیجه در هضم غذا ها و بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است.از مواد دارای فیبر سرشار میتوان به نارگیل،انجیر،بامیه،شلغم،عدس،لپه و بادام اشاره کرد.
کاهش مصرف چربی:
از اصلی ترین علل کبد چرب می توان به چربی ها اشاره کرد که نه تنها مقدار آنها بسیار اهمیت دارد بلکه نوع آنها نیز در ابتلا به این بیماری موثر است.برای مثال برای چربی که در مواردی مانند فست فود،کره،خامه،روغن حیوانی و … به صورت مضر یافت می شود می توان روغن های گیاهی مانند کنجد،سویا،زیتون،آفتابگردان و … را جایگزین کرد.
مکمل ها :
ویتامین E در بیشتر اندام های بدن وجود دارد و برای بیماران کبد چرب نیز به دلیل داشتن اثر ضد اکسیدان پیشنهاد شده و بهتر است همراه با آن ویتامین C و اسید فولیک نیز به توصیه پزشکان مصرف شود .
برای مصرف این ویتامین می توان از جوانه گندم ،کاهو،کلم و روغن بادام زمینی استفاده کرد.
انجام فعالیت های فیزیکی:
انجام فعالیت های ورزشی با تایم کمتر و روزهای بیشتر میتواند بسیار مفید باشد ،سعی کنید ورزش های سبک 30 دقیقه ای در 4 یا 5 روز هفته داشته باشید و ورزش را به صورت متداوم انجام دهید .
انجام ورزش های هوازی مانند طناب زنی،پیاده روی و دوچرخه سواری نیز بسیار کمک کننده هستند.
در آخر با توجه به اینکه تا کنون هیچ دارویی برای بیماری بد چرب پیدا نشده است می توانیم با رعایت کردن نکات ذکر شده در مقاله فوق مانند رعایت رژیم غذایی و فعالیت های فیزیکی از این بیماری پیشگیری های لازم را انجام دهیم.
“برای آشنایی با تجهیزات پزشکی و سلامت از سایت ما دیدن فرمایید.”