کووید ۱۹ یک عفونت تنفسی است که به ریه‌ها حمله می‌کند و مانع از نفس کشیدن و رسیدن اکسیژن به بقیه اندام های بدن می شود. به این ترتیب موجب ایجاد شرایط بد تنفسی شده و در صورتی که بدن نتواند با عفونت مقابله کند، این بیماری باعث مرگ فرد خواهد شد. بسیاری از محققان درحال انجام بررسی‌های دقیق تری در مورد این مسئله هستند. ویروس کرونا علاوه بر مجاری تنفسی، بینی، گلو و شش‌ها، آسیب‌های غیر منتظره‌ای به دیگر اندام‌های بدن وارد می‌کند.
این بیماری در افراد مسن و کسانی که بیماری زمینه ای مانند بیماری قلب و عروق، دیابت، بیماری مزمن تنفسی و سرطان دارند بیشتر است. بهترین راه پیشگیری از این بیماری داشتن اطلاعات کافی درمورد ویروس کرونا، و نحوه ی سرایت آن می باشد. شستن دست ها یا استفاده از مواد ضدعفونی کننده ی حاوی الکل و همچنین دست نزدن به صورت می تواند راه های موثری برای محافظت از این بیماری باشد.
آشنایی با کووید 19
ویروس جدید کرونا که عامل بیماری کووید۱۹ است، یکی ازهفت ویروس از خانواده کرونا ویروس‌ها بوده که از انسانی به انسان دیگر منتقل می شود. به دلیل شکل ظاهری ذرات ویروس در زیر میکروسکوپ الکترونی نام این ویروس را کرونا به معنای تاج می نامند. مولکول‌های پروتئینی شبیه گل میخ که در سطح ذرات ویروسی قرار دارند ظاهری شبیه به تاج به آن داده است. برای اولین بار این ویروس در شهر ووهان در استان هوبی در مرکز چین پدیدار شد.
ممکن است مخزن این ویروس خفاش‌ها باشند که احتمالا از طریق یک حیوان واسط پولک پوست، پانگولین یا مورچه‌خوار پولک دار به انسان‌ها منتقل شده است. در کشور چین این حیوان مصرف دارویی و خوراکی دارد. در حال حاضر این ویروس توانایی انتقال انسان به انسان پیدا کرده است. انتقال این ویروس از راه تماس شخص به شخص و انتشار از طریق تماس با سطوح یا اشیای آلوده می باشد.
تاثیر بر خون
التهاب ناشی از ویروس کووید ۱۹ موجب لخته شدن خون شده که بسیار آسیب زننده است. یکی از بزرگترین نمونه‌ها ( happy hypoxia) است که به تصور پزشکان به دلیل لخته‌های خون در ریه‌ها رخ می‌دهد. این لخته‌ها بر اندام‌هایی مانند کلیه‌ها، رگ‌های خون، روده‌ها، کبد و مغز تاثیر می گذارد. طبق مطالعات انجام شده در کشور هلند بیش از ۳۸ درصد از بیماران بدحال از عوارض مربوط به لخته شدن خون رنج می برند.
تاثیر بر مغز
بیشترین تاثیرویروس کووید ۱۹ بر مغزسکته است که اکثرا به دلیل وجود لخته‌های خون در شریان‌هایی که به سمت مغز می‌روند، اتفاق می افتد. این ویروس می‌تواند موجب علائم عصبی خفیف ترشود که حس بویایی و چشایی را از بین می برد. بر اساس برخی مطالعات انجام شده افراد بسیاری که تست کرونای آن‌ها مثبت بوده است، این علائم را داشتند. این مسئله می تواند مبنی بر تاثیر مستقیم کرونا بر سیستم عصبی باشد. مطالعاتی که در مناطق دیگر انجام شده حاکی از این است که این علائم عصبی در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ شایع است.
تاثیر بر قلب
علاوه برعوارض ناشی از لخته شدن خون که با انسداد رگ‌های خونی بروز پیدا می‌کنند، کووید ۱۹ موجب بروز التهاب و درگیر شدن ریه‌ها و در نتیجه کمبود اکسیژن در بدن می‌شود. این امر سبب ضعیف شدن ماهیچه‌های قلب و افزایش فشار بر روی قلب می‌شود. بر اساس برخی مطالعات این ویروس می‌تواند به صورت مستقیم بافت ماهیچه‌های قلب را عفونی کرده و به آن آسیب برساند.
تاثیر بر کلیه
مطالعات انجام شده درکشورهای چین و ایتالیا نشان داده است که تعدادی از بیماران بستری شده که جان خود را از دست داده‌اند، دچار آسیب‌های کلیوی شده بودند. همچنین بیماران کووید ۱۹ که دچار ذات الریه شده‌اند، آسیب‌های کلیوی را تجربه می‌کنند. برخی دلایل آن می تواند وجود لخته‌های خون در رگ‌هایی که به سمت کلیه می‌روند، پاسخ بیش از حد سیستم ایمنی بدن، کمبود اکسیژن و حمله مستقیم ویروس به کلیه‌ها باشد.
تاثیر بر سیستم ایمنی بدن
برخی از بیماران کووید ۱۹ بوسیله پدیده ای به نام سندرم آزادسازی سیتوکین (cytokine storm) آسیب دیده‌اند. پاسخ بدن نسبت به عفونت در این شرایط بیش از حد شده و حتی پس از رفع عفونت دوباره به بافت‌ها و اندام‌های سالم حمله می‌کند. با توجه به این که سندرم سیتوکین موجب تشدید عوارض ناشی از عفونت می‌شود، هنوز آمار دقیقی که مشخص کند چند نفر از بیماران کووید 19 تحت تاثیر قرار گرفته اند وجود ندارد.
بر اساس برخی گزارشات تعداد بسیاری از بیمارانی که جان خود را از دست داده‌اند میزان سیتوکین خون بالایی داشته‌اند که فعالیت سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند. استفاده از داروهای مهارکننده سیتوکین بهترین درمان در این شرایط است. برای فعال‌سازی سیتوکین و جلوگیری از شیوع سندرم می تواند مصرف زود هنگام رقیق کننده‌های خون مفید باشد.
علائم ویروس کووید 19
ممکن است فرد دچار سرفه های چند روزه شود، هنگامی که ویروس کرونا در بدن منتشر می‌شود. سپس علایم و نشانه های ویروس کرونا با مواردی مانند سرما خوردگی عادی تا تب، سرفه، تنفس سخت و مشکلات حاد تنفسی ظاهر می‌شود. در این حالت نه تنها دستگاه تنفس، بلکه دیگر اندام های بدن تحت تاثیر قرار می دهد. ممکن است این علائم و اثرات آن تا سالیان طولانی بر بدن باقی بماند.
در موارد حاد علایم ویروس کرونا با مشکلات گوارشی، نارسایی حاد تنفسی و نارسایی کلیه همراه است. علائم کووید 19 در افراد مبتلا ابتدا بسیار خفیف بوده و پس از گذشت چند روز شدت می‌یابد. از جمله علائم شایع این بیماری سرفه، تب، از دست دادن حس بویایی است. از علائم دیگر کووید 19 می توان به سردرد، بدن درد، احساس خستگی مفرط، اسهال، سرگیجه، کاهش اشتها و تنگی نفس اشاره کرد.
