ذات الریه یا پنومونی نوعی عفونت ریه است که که دلایل گسترده ای برای ایجاد این عفونت است.
پنومونی:
یک بیماری جدی است که زندگی انسان را تهدید می کند. که همه توانایی دریافت این بیماری را دارند. اما سالمندان و نوزادان و افراد مبتلایان به بیماری های زمینه ای و دارای اختلال در سیستم ایمنی خیلی خطرناک است.
چه کسانی بیشتر در معرض اند؟
در واقع نوزادان زیر 2 سال و افراد بالای 65 سال در معرض خطر بیشتری قرار دارند. زیرا سیستم ایمنی بدن آنها به اندازه ی کافی قوی نیست که بتواند با این عفونت مبارزه کند.
عملکرد ذات الریه چگونه است؟
این بیماری با عفونت باکتریایی و یا ویروس قارچی شروع می شود سپس باعث التهاب ریه می شود و کیسه های هوای ریز یا آلوئول در ریه با مایعات بدن پر می شود.
طی این عملکرد نفس کشیدن سخت است و اکسیژن کافی به خون وارد نمی شود پس بافت ها و قلب نمی تواند اکسیژن کافی دریافت کبد و با کمبود مواجه می شود.
پنومونی در کشورهای دیگر:
در آمریکا هرساله حدود 1 میلیون نفر به علت ذات الریه به بیمارستان مراجعه می کنند تا تحت درمان قرار بگیرند که از 1 میلیون نفر 50 هزار نفر جان خود را از دست می دهند.
نکات مهم :
این بیماری، عفونت ریه ها را باعث می شود که بسته به سن افراد شدید یا خفیف عمل می کند.
در کودکان زیر 5 سال عامل اصلی مرگ انها به علت عفونت است.
در آمریکا ذات الریه و آنفولانزا در رتبه ی هشتم بیماری هایی که مرگ و کیر زیاد دارند قرار می گیرند.
اشخاصی که ذات الریه مبتلا می شوند دارای بیماری ها و مشکلات اساسی پزشکی هستند.
ذات الریه باکتریایی:
شایع ترین دلیل ایجات این بیماری streptococcus pneumonia است اما باکتری و ویروس های دیگر هم می توانند باعث این بیماری شوند.
پنومونی ویروسی:
این بیماری می تواند از طریق ویروس تنفسی سن سی شیال و انواع انفولانزا a و b منتقل شود و یا به عنوان آنفولانزا سرماخوردگی باشد.
پنومونی آسپیراسیون:
زمانی اتفاق می افتد مواد غذایی و مایعات و یا محتویات معده یه سمت بالا و وارد ریه ها می شود این نوع بیماری اصلا مسری نیست و در سالمندانی که در بستر هستند و بیماری های دیگر دارند بیشتر دیده می شود.
پنومونی قارچی:
علت بیماری به دلیل تب دره است که ناشی از قارچ coccidioides ld fhan.
پنومونی بیمارستانی:
در بیمارانی که در بیمارستان به دلیل بیماری های دیگر بستری می شوند. یه طور مثال کسانی که به دستگاه تنفسی متصل هستند.
علائم ذات الریه:
علائم ذات الریه:در انواع پنومونی علائمی یکسانی وجود دارد ولی افراد مسن و دارای سیستم ایمنی ضعیف ممکن است دچار سردرگمی یا اختلالات ذهنی آگاهی شوند. یا دارای دمای بدن پایین تر از حد نرمال شوند .
نوزادان و خردسالان علائمی از عفونت را بروز نمی دهند ممکن است استفراغ یا تب و سرفه داشته باشند و حتی خسته و بی قرار به نظر می رسند.
علائم اولیه ذات الریه شبیه به سرماخوردگی یا آنفولانزا است. سپس تب و لرز و سرفه همراه با خلط در فرد دیده می شود.
- سرفه خلط آور یا تخلیه خلط سبز از ریه
- تب
- نفس کشیدن سریع و تند و تنگی نفس
- لرزیدن
- درد قفسه سینه که با نفس کشیدن عمیق شدید تر می شود که به درد پلورتیک مشهور است.
- خستگی و ضعف شدید و ضربان قلب سریع
- تهوع و استفراغ و اسهال و تعریق و سردرد و درد عضلانی و سردرگمی یا هذیان به ویژه در افراد مسن و سالخورده
- رنگ پوست زرد یا سیانوز به دلیل کاهش اکسیژن خون
درمان پنومونی:
بسته به شدت ذات الریه درمان متفاوتی دارد که انواع این باکتری ها با آنتی بیوتیک درمان می شود. و ویروس هایش با استراحت و مصرف مایعات زیاد درمان می شود.
انواع قارچ pneumonia با داروهای ضد قارچ درمان می شود معمولا داروهای otc را برای کنترل بیماری تجویز می کنند.
استراحت و نوشیدمن مایعات زیاد برای درمان ذات الریه خیلی ضروری و مهم است هیدراته ماندن یه رقیق شدن خلط کمک می کند.
در صورتی که علائم شدید باشد یا سیستم ایمنی بدن ضعیف نیاز به بستری شدن ضرورت دارد.
در بیمارستان مایعات و آنتی بیوتیک ها داخل وریدی درمان می شوند که گاها نیاز به استفاده از اکسیژن اضافی هستند.
پنومونی در کودکان:
- در کودکان سیستم ایمنی می تواند در برابر بیماری مبارزه و مقاومت کند اگر کودکر دچار pneumonia شود دارای علائمی چون:
- مشکل در نفس کشیدن و اشکال در غذا خوردن
- سرفه و تب و کمبود آب و تحریک پذیری و درد در قفسه ی سینه و از شدت سرفه استفراغ صورت می گیرد.
- کودک باید زیاد استراحت کند و مایعات زیاد مصرف کند از کشیدن سیگار در نزدیکی کودکی که به ذات الریه دچار است خودداری کنید.
انتقال پنومونی:
ذات الریه معمولا از طریق استنشاق ویروس ، و سرفه و عطسه و فرد مبتلا از طریق لمس اشیاء مشترک با بیمار پخش می شود.
بدن گلبول سفید برای مبارزه با عفونت آماده می کند. کیسه های هوا طی این مبارزه التهاب پیدا می کند و کیسه های ریه با مایعات و چرک پر شده که باعث سینه پهلو می شود.
عواملی که باعث خطر می شوند:
- سیگار و الکل را زیاد مصرف می کنند.
- زیر 5 یا بالای 65 سال هستند.
- دارای بیماری آسم و اختلال مزمن ریوی و فیبروزکیستیک و بیماری که بر کلیه و قلب و کبد تاثیر می گذارد هستند.
- دارای سیستم ایمنی ضعیف یا مختل شده مانند ایدز اچ آی وی و یا سرطان هستند.
- سوء تغذیه دارند یا اخیرا از سرما خوردگی یا آنفولانزا بهبود یافته اند.
- اخیرا در بخش مراقبت های ویژه بستری شده اند.
- در معرض مواد شیمیایی یا آلاینده ها قرار گرفته اند.
جلوگیری از ابتلا :
دو واکسن برای درمانش موجود است که از ابتلا به شایع ترین ذات الریه ها جلوگیری می کند.
واکسن کونژوگه:
برای کودکان زیر 2 سال و بزرگسالان بالای 65 سال استفاده می شود به عنوان واکسیناسیون روزمره ی کودک به کار می رود.
واکسن پلی ساکارید پنوموکوکی یا پنوموواکس:
برای کودکان و بزرگسالانی که در معرض خطر عفونت پنوموکوکی هستند مانند دیابتی ها و افراد دارای بیماری قلبی و افرادی که سیگار می کشند مورد استفاده قرار می گیرد.