تاریخ پزشکی در جهان

تاریخ پزشکی در قرون وسطا دانش پزشکی برای مردم شناخته نشده بود و بیماری‌ها را ناشی از عوامل ماوراء طبیعی می‌ دانستند و برای درمان بیماری ها به سحر و جادو متصل می شدند ولی بعد از شناخت علم پزشکی دیگر از سحر و جادو استفاده نکردند و آن را مدیون پیشرفت تمدن در بین النهرین هستند ولی فرهنگ های دیگری هم در پزشکی سهم دارند ، خیلی از روش های پزشکی در بین النهرین پس از گذشت هزاران سال از بین رفت ولی درتمدن مصر آخرین پیشرفت های پزشکی دوره باستان، شکل گرفت و بعد از مصر یونانی ها در زمینه پزشکی تلاش کردند مثل بقراط ، ارسطو و جالینوس .

تاریخ پزشکی در عهد قدیم

در پزشکی قدیم شاخه های مختلفی وجود دارد مثل گیاهان ، جانوران و مواد معدنی . در بیشتر موارد راهبه ها ، کاهنان و یا طبیبان  از این مواد به عنوان ابزاری تشریفاتی و جادویی استفاده می کردند. روش هایی که روحانییان استفاده میکردند : انیمیسم ( نظریه ای که اجسام بی جان دارای روح هستند) ، اسپیرتوالیسم ( درخواست از خدایان و یا مشارکت با ارواح پیشینیان) ، شامانیسم ( شخصی با قدرت جادویی یا جادوگری) و غیب گویی ( به صورت معجزه اسایی حقیقت را گفتن) است .

طب باستانی

در کاوش های پزشکی نگارش هایی ازطب کهن در مصرباستان ، بابلیان ، ایورودیک در هند ، طب کلاسیک چینی و طب کهن یونانی و رومی به دست آمده است.
در چین ، باستان شناسان شواهدی مثل دانه ها و گیاهان و ابزاری که گفته میشود برای جراحی استفاده میشده یافته اند . در مصر ایمهوتپ (۳میلیون سال قبل از میلاد) اولین طبیبی است که در تاریخ پزشکی شناخته شد . در هندوستان جراحی به نام سوشروتا جراحی های مختلفی از جمله اولین نمونه های جراحی پلاستیک را توضیح میدهد. در یونان ، بقراط پزشک یونانی ، پایه و اساس روش های معقول پزشکی را بنا نهاد. این پزشک یونانی سوگند بقراط را معرفی کرد .

بعد از سقوط امپراطوری رم غربی و شروع اوایل عصر میانی استفاده از طب کهن یونانی در اروپای غربی رو به کاهش رفت اما در مناطق شرقی امپراطوری رم همچنان از آن استفاده میشد.

پزشکی در مصر باستان

در تاریخ پزشکی مصر هنر درمان بیماری ها بین پزشکان تقسیم می‌شد و هر پزشک فقط یک نوع بیماری را درمان می‌کرد ، مصر پر از پزشک بود  بر اساس مطالعاتی که روی امپراطوری باستانی مصر انجام شده می‌توان دریافت که حداقل 50 پزشک در معابد این امپرطوری بوده اند ، بیشتر پزشکان مرد بوده‌اندولی پزشکان زن هم بودند . سمتی به عنوان  بانوی راهنمای پزشکان زن  در این تمدن، نمایانگر گروهی از زنان بوده است که به عنوان پزشک در معابد کارمیکردند. برخی از پزشکان ادیب بودند و برخی دیگر کاتب نسخه‌های خطی و برخی هم به عنوان کاهن مذهبی. بیشتر پزشکان حرفه پزشکی را از پدران خود را به ارث می‌بردند ولی باید در این زمینه تحصیل میکردند.

پزشکی در یونان باستان

یونانی ها از دانش پزشکی مصری استفاده کردند و مکتب خودشان را در پزشکی پایه گذاری کردند که برای چندین قرن مورد توجه بودند . یونانی ها ، تاریخ پزشکی را بر اساس دانش تجربی بنا نهادند و اطلاعات علمی حاصل از آن را از هر گونه دیدگاه فراطبیعی جدا کردند.

پزشکی در دوران باستان

منابعی که از تاریخ پزشکی عصر باستان در دسترس است شامل تشخیص، درمان و نسخه‌های پزشکی می‌باشد. فرایندهای مومیایی و جراحی که به وسیله مصری های باستان صورت می‌گرفت موجب حیرت متخصصان پزشکی شده است . بیشتر بیماری ها برای آنها شناخته شده بود و قابل درمان بوده ولی از نظر آنها ارواح و خدایان در مسیر بیماری ها نقش داشتند.
جادو را اینگونه میدانستند که هر پدیده‌ای دارای کیفیت و عملکرد معینی است که می‌تواند موجب درمان و دور شدن روح پلید از بیمار شود. لذا عناصر جادویی همراه با نسخه‌ها و داروها  برای درمان بیماری استفاده می‌شد. برای بیماری هایی همچون عقیمی و سرد مزاجی جنسی مردان از جادو استفاده می‌کردند واز درمان دارویی استفاده نمیکردند . ولی برای برخی از بیماری های ساده از درمان دارویی استفاده میکردند.
مطالعه قلب از طریق سرخرگ ها توسط مصری ها صورت گرفته است . بر اساس برخی از مطالعات اینطور به نظر می‌رسد که مصریان قلب را به جای مغز، مرکز عقلانیت انسان میدانستند .  آناتومی در مصر باستان پیشرفت خوبی داشت و تشریح کردن بدن در این تمدن روش رایجی محسوب می‌شد

تاریخ پزشکی در ایران

در ایران باستان پزشکی سنتی شامل گیاه ‌درمانی، دعا درمانی و جراحی بوده ‌است. با برپایی دانشگاه‌هایی مانند: جندی‌شاپور، پزشکی در ایران گسترش یافت. پس از اسلام نیز این پیشرفت ادامه داشت.

پزشکان  مطرح ایرانی در دوره ی اسلامی ابن سینا، زکریای رازی و علی ابن سهل طبری هستند.

رشته های پزشکی در ایران باستان

۱- آشو پزشک (آشو بئشزو): که از واژه آشو به معنی پاک گرفته شده‌است و برابر با دانش بهداشت است. یعنی با رعایت پاکی و پاکیزگی بیماران را درمان و از پیدایش بیماری‌ها جلوگیری و پیشگیری می‌کرده‌اند.

۲- دادپزشک (داتو بئشزو): که از واژه داتو به معنای عدل و داد گرفته شده‌است که همان پزشکی قانونی است.

۳- کاردپزشک (کارتو بئشزو): که از واژه کارتو به معنی کارد گرفته شده‌است که همان جراحی است .

۴- ارور پزشک (اورورو بئشزو): که از واژه ارور به معنی گیاه گرفته شده‌است که همان پزشک داروساز است. این گروه از پزشکان با داروهای گیاهی سر و کار داشته و آن‌ها را می‌شناخته‌اند و برای درمان به بیماران تجویز می‌کرده‌اند.

۵- مانتره پزشک (مانترو بئشزو) که از واژه مانتره به معنی سخن مقدس و آسمانی گرفته شده‌است و همان روان پزشک است. این گروه با خواندن آیات کتاب آسمانی و ذکر و دعا، بیماران را درمان می‌کرده‌اند.

 تاریخ پزشکی در عصر معاصر

همزمان با پیشرفت سایر علوم، بنیان های علم پزشکی نیز دگرگون شدند. پیدایش مداوم دانسته‌ها و اطلاعات به همراه اکتشافات جدید در رشته‌های علوم پایه ی پزشکی، به «علم نوین پزشکی» منجر گردید . پزشکی در عصر حاضر گرچه پایه‌های خود را مدیون پیشینیان است ولی هنوز نیز از تب سنتی به عنوان منبع استفاده می کنند.

از آخرین مقالات بی تو بی به این صفحه مراجعه کنید